درسنامه هوش منبع آزمون تیزهوشان

فهرست

کشف ارتباط بین شکل‌های چیده شده

برای حل سؤال‌های این بخش دانش تخصصی ویژه‌ای نیاز ندارید. در این سؤال‌ها باید سطرها و ستون‌های جدول را با دقت بررسی و تحلیل کنید تا متوجه الگوی تغییر شوید. با بررسی و تحلیل تغییراتی که در سطرها و ستون‌های جدول اتفاق می‌افتد، می‌توان فهمید قسمت حذف شده چه چیزی بوده است.

ترکیب شکل‌ها

یک ایدهٔ ساده این است که یک شکل از ترکیب یا روی‌هم قرار دادن دو یا چند شکل دیگر ساخته شود.

کدام گزینه را باید به‌جای علامت‌های سؤال بالا قرار داد؟





پاسخ را نشان بده!

گزینهٔ ۲ درست است.
در هر سطر، تصویرِ خانهٔ سمت راست از ترکیب تصویرِ خانه‌های سمت چپ و میانی آن سطر ساخته می‌شود.


---



پاسخ را نشان بده!

پاسخ، گزینه‌ٔ B است.

در هر سطر، از چپ به راست، شکل خانه‌های اول و دوم به‌ترتیب در خانه‌های سوم و چهارم آمده‌اند؛ البته خانه‌های سوم و چهارمِ هر سطر، یک خط افقی نیز دارند.

در هر ستون، از بالا به پایین، شکل خانه‌های اول و دوم به‌ترتیب در خانه‌های سوم و چهارم آمده‌اند؛ البته خانه‌های سوم و چهارمِ هر ستون، یک خط عمودی اضافه نیز دارند.


---



در شکل بالا، ۹ کاشی وجود دارد که آنها را به‌صورت زیر نام‌گذاری کرده‌ایم:
\[\begin{aligned}A1,\;A2,\;A3\\B1,\;B2,\;B3\\C1,\;C2,\;C3\end{aligned}\]
در هر سطر و ستون، از ترکیب دو کاشی اول و دوم، کاشی سوم ساخته شده است. یکی از این ۹ کاشی اشتباه است؛ آن را بیابید. کاشی اشتباه باید با کدام‌یک از کاشی‌های زیر جایگزین شود؟


پاسخ را نشان بده!

کاشی C3 باید با کاشی گزینهٔ C جایگزین شود.
توجه کنید که در هر سطر و ستون دو کاشی اول و دوم را روی هم قرار می‌دهیم تا کاشی سوم حاصل شود با این شرط که خطوطی که روی می‌افتند حذف می‌شوند.


---



در شکل بالا، ۹ کاشی وجود دارد که آنها را به‌صورت زیر نام‌گذاری کرده‌ایم:
\[\begin{aligned}A1,\;A2,\;A3\\B1,\;B2,\;B3\\C1,\;C2,\;C3\end{aligned}\]
در هر سطر و ستون، از ترکیب دو کاشی اول و دوم، کاشی سوم ساخته شده است. یکی از این ۹ کاشی اشتباه است؛ آن را بیابید. کاشی اشتباه باید با کدام‌یک از کاشی‌های زیر جایگزین شود؟



پاسخ را نشان بده!

کاشی C2 باید با کاشی گزینهٔ E جایگزین شود.
توجه کنید که در هر سطر و ستون، کاشی‌های اول و دوم را روی هم قرار می‌دهیم تا کاشی سوم حاصل شود با این شرط که شکل‌هایی که روی می‌افتند حذف می‌شوند.


---




پاسخ را نشان بده!

پاسخ، گزینهٔ D است.
در هر سطر شکل داخل مربع دوم (از سمت چپ)، ترکیب شکل‌های داخل مربع‌های اول، سوم، و چهارمِ آن سطر است.


---

ترتیب چیده شدن شکل‌ها

با روش‌های زیادی می‌توان ترتیب قرار گرفتن چند شکل را در سطرها و ستون‌های یک جدول تغییر داد.

کدام گزینه را باید به‌جای علامت‌های سؤال قرار داد؟


پاسخ را نشان بده!

پاسخ، گزینهٔ B است.
هریک از شکل‌های سطر اول، در هر سطر و هر ستون، دقیقاً یک‌بار ظاهر می‌شوند.


---


بخش حذف شده، کدام است؟



پاسخ را نشان بده!

پاسخ گزینهٔ A است.
شکل داده شده، یک مربعِ چهاردرچهار است. خانه‌های سطر اول این مربعِ چهاردرچهار با پاره‌خط‌هایی در چهار سطح پر شده است که این پاره‌خط‌ها را به‌ترتیب (از چپ به راست) سطح ۱، سطح ۲، سطح ۳، و سطح ۴ می‌نامیم. به‌این ترتیب، در خانه‌های سطر دوم، به‌ترتیب (از چپ به‌ راست) پاره‌خط‌های سطح ۲، سطح ۳، سطح ۴، و سطح ۱ وجود دارد.
قانون جدول این است که در خانه‌های هر سطر و هر ستون، پاره‌خط‌های هر سطح دقیقاً یکبار ظاهر شوند.
می‌توان مسئله را به‌صورت زیر مطرح کرد:
اعداد ۱، ۲، ۳، و ۴ را طوری در یک جدول چهاردرچهار بچینید که هریک از این اعداد، در هر سطر و هر ستون، دقیقاً یکبار ظاهر شوند.
به چنین مربعی، مربع لاتین از مرتبهٔ ۴ می‌گویند. برای آشنایی بیشتر با مربع‌های لاتین، اینجا را ببینید.


---




پاسخ را نشان بده!

پاسخ، گزینهٔ B است.
در کاشی‌های هر سطر و هر ستون، یک دایرهٔ سفید، یک دایرهٔ سیاه، و یک دایرهٔ هاشورخورده وجود دارد.
در کاشی‌های هر سطر و هر ستون، یک خط افقی در بالا، یک خط افقی در پایین، و یک خط عمودی در سمت راستِ کاشی قرار دارد.
چنین شکلی، یک مربع لاتین متعامد از مرتبهٔ ۳ نام دارد. در تمرین ۲۵ صفحهٔ ۲۱ کتاب ریاضیات تکمیلی هفتم، یک مربع لاتین متعامد از مرتبهٔ ۴ ساخته شده است.


---




پاسخ را نشان بده!

پاسخ، گزینهٔ D است. در هر سطر و هر ستون، از هر نماد دقیقاً یکبار استفاده شده است.
در واقع شکل بالا یک مربع لاتین است. برای آشنایی بیشتر با مربع‌ها لاتین اینجا را کلیک کنید.


---

قسمت حذف شده، کدام است؟



پاسخ را نشان بده!

پاسخ گزینهٔ $D$ است.
شکل‌های ستون اول با ترتیب برعکس در ستون سوم آمده است.
شکل‌های ستون دوم نیز با ترتیب برعکس در ستون چهارم آمده است.


---




پاسخ را نشان بده!

پاسخ، گزینهٔ B است.
در هر سطر، از چپ به راست، دایره‌ها یکی‌درمیان سفید و سیاه هستند و در گوشهٔ مربع‌ها در جهت عقربه‌های ساعت حرکت کرده‌اند.
در هر ستون، از بالا به پایین، دایره‌ها یکی‌درمیان سفید و سیاه هستند و در گوشهٔ مربع‌ها در جهت عکس عقربه‌های ساعت حرکت کرده‌اند.


---

قسمت حذف شده کدام است؟




پاسخ را نشان بده!

پاسخ، گزینهٔ B است.
سطر سوم برعکس سطر اول، و سطر چهارم برعکس سطر دوم است.


---



پاسخ را نشان بده!

پاسخ، گزینهٔ A است.
در هر ستون، از بالا به پایین، تعداد خط‌ها یکی‌یکی اضافه می‌شود.
در هر سطر، از چپ به راست، تعداد خط‌ها یکی‌یکی اضافه می‌شود ولی در هر سطر، خط‌های هر مربع، یکی‌درمیان، افقی و عمودی هستند.


---

فهرست درسنامه هوش