سپیده چمن‌آرا سال‌ها معلم ریاضی مدارس فرزانگان تهران بوده است. او در مقالهٔ زیر، روشی مفید برای یادگیری درس ریاضی را شرح داده است. مقالهٔ زیر، در صفحهٔ ۲ مجلهٔ برهان ریاضی آبان ۱۳۹۷ چاپ شده است.
سخت‌گیری معلم‌های ریاضی
از دید شما دوستان نوجوانم، گاهی ما معلم‌های ریاضی خیلی سخت‌گیر می‌شویم. اما بعضی از شما هم، بچه‌های حرف گوش کنی می‌شوید و به کارها یا درواقع همان سخت‌گیری‌های ما عمل می‌کنید. کمی که زمان می‌گذرد، متوجه می‌شوید که آن سخت‌گیری‌ها بی‌دلیل نبوده و فایده‌ای داشته‌اند و شاید خیلی هم سخت نبوده‌اند.
سخت‌گیری نابجا؟!
سال‌ها پیش مانا دانش‌آموز من بود. همیشه تمرین‌ها و مسئله‌هایی را که جلسهٔ قبل به‌عنوان تکلیف درس ریاضی داده بودم، در جلسهٔ بعد حل می‌کردیم. مانند خیلی کلاس‌های دیگر، دانش‌آموزان را صدا می‌کردم یا آنها داوطلبانه پای تخته می‌آمدند تا تمرین‌ها حل شوند. درواقع راهحل درست هر مسئله یا تمرین به این ترتیب در کلاس ارائه می‌شد. در این حالت معمولاً اگر دانش‌آموزی مسئله‌ای را در دفترش درست حل نکرده باشد، راهحل درست را می‌نویسد. اما من همیشه دانش‌آموزان را از انجام این کار منع می‌کردم و می‌گفتم: موقع حل مسئله پای تخته، خوب گوش کنید و آن را یاد بگیرید. در دفترتان هم یک علامت قرمز یا هر علامتی که دوست دارید بزنید که یادتان باشد وقتی به منزل رفتید، همان روز راهحل درست مسئله را کنار راهحل نادرست خود بنویسید. حتی بهتر است دلیل نادرست بودن راهحل خودتان را هم کنارش بنویسید که دیگر آن اشتباه را انجام ندهید.
از دید تقریباً همهٔ دانش‌آموزان کلاس، این توصیهٔ من، یک سخت‌گیری نابجا بود که باعث می‌شد، کار دانش‌آموز زیاد شود.
دانش‌آموز حرف گوش کن
آن سال فقط مانا موبه‌مو توصیهٔ مرا عمل می‌کرد: هنگام حل تمرین‌ها با دقت به راهحل پای تخته توجه می‌کرد و آن را با حل خودش مقایسه می‌کرد. اگر راهحل خودش متفاوت بود و دلیل نادرستی آن را می‌توانست تشخیص بدهد، این موضوع را کنار حل خود می‌نوشت و در دفترش علامتی می‌گذاشت که شب راه درست حل آن مسئله را بنویسد. اگر هم نمی‌فهمید چرا راهش نادرست است، سؤال می‌کرد. گاهی راه او هم درست بود ولی با راه ارائه شده در کلاس تفاوت داشت.
روش مانا باعث می‌شد که او کورکورانه راه خود را پاک نکند تا فقط راهحل پای تخته را بنویسد. با این کار مانا راه‌های متفاوت حل یک مسئله را نیز یاد می‌گرفت و همین موضوع، توانایی او را در درس ریاضی بیشتر و بیشتر می‌کرد. او که ابتدای سال دانش‌آموز به‌قول معروف متوسطی بود و \(20\) گرفتن در درس ریاضی برایش محال می‌نمود، نمرهٔ پایان ترمش از معلمی به قول خودشان سخت‌گیر، \(20\) شد.
شاد باشید
سپیده چمن‌آرا
سپیده چمن‌آرا، یادداشت سردبیر، برهان ریاضی، دورهٔ ۲۴، شمارهٔ ۲، آبان‌ماه ۱۳۹۷.
یکی از توانایی‌هایی که در مانا بیشتر و بیشتر شده (و در متن بالا به آن اشاره نشده)، «تشخیص درست از نادرست» است. وقتی شما راه‌حل‌های متفاوت را بررسی کنید و دربارهٔ چرایی نادرست بودن یک راهحل فکر کنید، به‌مرور می‌توانید راهحل درست و راهحل نادرست را تشخیص دهید. این یک توانایی بسیار مهم در درس ریاضی است که به‌سادگی به‌دست نمی‌آید و نیاز به تمرین بسیار زیاد دارد. البته، در مدارس معمولاً برای تقویت این توانایی تمرینی انجام نمیشود؛ ولی روشی که سپیده چمن‌آرا در مقالهٔ بالا معرفی کرده است، یک تمرین بسیار خوب برای تقویت توانایی تشخیص درست از نادرست است.
badddd
عالی?
بسیار عالی و مفید بود